کربوکسی متیل سلولز (CMC ) :

کربوکسی متیل سلولز ابتدا در آلمان تولید شد و سپس در آمریکا و بعد در سایر کشورهای غربی گسترش یافت. این محصول در حال حاضر در دو گرید صنعتی و غذایی به صورت فراگیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. کربوکسی متیل سلولز یا CMC عبارت است از یک گرد سفید رنگ، بی بو، قابل تعلیق در آب و تحت شرایط نرمال قابلیت تخمیر ندارد. از نظر خواص شیمیایی و فیزیکی، معمولاً از آن به جای نشاسته و مواد طبیعی محلول در آب(که نسبتاً گران‌قیمت هستند) مانند آلژینات سدیم،حنزه ایرلندی، کتیرا و ژلاتین، استفاده می‌گردد. از بعد اقتصادی در سال‌های اخیر این ماده مورد توجه خاصی قرار گرفته است و پیشرفت‌های عمده‌ای در تکنولوژی، کیفیت و کاربری این محصول صورت گرفته است. این پیشرفت‌ها امکاناتی را فراهم آورده است تا بتوان از کربوکسی متیل سلولز درکاربردهای بسیاری نظیر خوراکی، دارویی، صنایع شوینده، رنگ و رزین، رونمای ساختمان، چسب‌ها، نساجی، چاپ و تکمیل پارچه، کاشی و سرامیک، سفال و چینی، کاغذ، الکترود جوشکاری، فرش و موکت، گل حفاری چاه‌های نفت، تخته‌های چند لایه، چرم مصنوعی و مواد‌آرایشی، سموم و آفت کش‌ها و غیره استفاده کرد.
در صنعت رنگ این ماده به عنوان کنترل کننده ویسکوزیته در رنگهای امولسیونی و لاتکسی، پایدار کننده سوسپانسیون و پایدار کننده ذرات کلوئیدی قابل استفاده است حضور این ماده در رنگ موجب روان شدن و در نتیجه بهبود حرکت قلم مو اثر می شود. یکی دیگر از کاربردهای این ماده استفاده از آن در رنگهای محلول به عنوان ماده ای برای پر کردن منافذ موجود در سطوح منفذدار مانند سطح دیوار گچی است. CMC در صنعت چاپ، به خصوص در چاپ به روش لیتوگرافی با توجه به ویژگیهای شیمیایی خود دارای دو اثر است. اولین اثر این است که با توجه به ایجاد یک فیلم یکنواخت بر روی سطوح مختلف به عنوان یک عامل محافظ آبدوست بر روی سطوح چاپ شده عمل می کند و دومین اثر این که با توجه به ماهیت آبدوست سی ام سی، در جوهرهای پایه آبی به عنوان قوام دهنده و غلیظ کننده می تواند استفاده شود. به طور کلی این ماده حجم دهنده خوبی برای مواد پرکننده در صنعت رنگ، نگهدارنده و جذب کننده آب، تشکیل دهنده لایه، تعليق ساز ذرات، نگهدارنده رنگ، غلظت دهنده، تثبیت کننده و یکنواخت کننده مناسبی است که به همین دلایل امروزه در صنعت رنگ و رزین مورد استفاده قرار میگیرد .

ویژگی‌هایCMC

این ماده در آب سرد و گرم حل می‌شود. در حالتی که CMC در آب حل می‌شود، این ماده با یون کلسیم موجود در آب واکنش نمی‌دهد و در نتیجه ژل تشکیل نمی‌دهد. اساساً در مواردی که هدف، کنترل ویسکوزیته ‌باشد از این ماده استفاده می‌گردد اما این ماده به غیر از افزایش ویسکوزیته، نقش‌های دیگری را نیز در کاربرد نهایی ایفا می‌کند. کارکرد کربوکسی متیل سلولز علاوه بر غلظت بخشی، چسبندگی و ایجاد استحکام، عامل انتشار، عامل نگهدارنده آب، حفظ حالت کلوییدی، تثبیت کننده، عامل تعلیق‌ساز، امولسیون‌ساز و عامل تشکیل لایه است. به دلیل ویژگی‌های متنوع، CMC در طیف گسترده­‌ای از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد.